5 phương pháp dạy trẻ tự lập hiệu quả nhất hiện nay

Phương pháp dạy trẻ tự lập sớm ngày càng được nhiều bậc phụ huynh ở Việt Nam tìm hiểu và áp dụng. Maria Montessori – người sáng lập phương pháp sư phạm giáo dục trẻ em Montessori, từng khẳng định: “Để hỗ trợ trẻ nhỏ, chúng ta phải cho nó một môi trường cho phép nó phát triển tự do”. Với phương pháp Montessori – phương pháp giáo dục hiện đại, con bạn sẽ được phát huy hết tiềm năng của bản thân một cách toàn diện và tự nhiên.

Độ tuổi nào là thích hợp để giáo dục trẻ tự lập?

Bậc cha mẹ nên có phương pháp dạy trẻ tự lập từ khi còn nhỏ, khi trẻ bắt đầu có khái niệm về không gian, thời gian. Vì lúc này trẻ sẽ thấy thế giới xung quanh còn nhiều điều lạ lẫm, cha mẹ nên cho trẻ cơ hội tự khám phá, tìm hiểu từ đó hình thành nên tính cách độc lập ngay từ nhỏ. 

Vậy độ tuổi nào là thích hợp nhất? Câu trả lời chính là từ 2 tuổi trở lên. Lúc này, khi trẻ yêu cầu điều gì từ cha mẹ hoặc có những thắc mắc không biết câu trả lời, cha mẹ nên để trẻ tự thực hiện và đi tìm câu trả lời cho riêng mình bằng cách gợi ý cho trẻ. 

Thực tế, đây là thời điểm để trẻ biết như thế nào là tự lập và có nền móng tư duy vững chắc cho giai đoạn phát triển sau này. Tránh việc khi lớn lên trẻ quen với sự chăm sóc của cha mẹ nên không thể tự mình làm mọi thứ và cha mẹ lại mất nhiều thời gian hơn để uốn nắn lại tính cách cho trẻ. 

5 cách vận dụng phương pháp Montessori

Giáo dục trẻ những kỹ năng sống cơ bản

Phương pháp dạy trẻ thông minh sớm giúp tâm hồn trẻ thành một bức tranh tươi đẹp

Người ta thường ví von tâm hồn trẻ thơ như tờ giấy trắng, nếu người lớn chúng ta khéo léo dạy bảo những điều tốt đẹp thì sẽ giúp tâm hồn trẻ đẹp như một bức tranh nhiều màu sắc tươi sáng.

Trẻ em có khả năng học hỏi rất nhanh chóng và dễ bắt chước hành động của mọi người xung quanh. Vì thế từ khi trẻ lên 2 tuổi, cha mẹ đã có thể bắt đầu chỉ dẫn cho bé học một số kỹ năng cơ bản, là một trong những phương pháp dạy trẻ tự lập hiệu quả nhất hiện nay chẳng hạn như: 

Chăm sóc bản thân

Không ít bậc phụ huynh cho rằng trẻ còn nhỏ, chưa biết gì nên cần phải bảo bọc, chăm lo tất tần tật mọi thứ cho trẻ. Tuy nhiên, nếu muốn trẻ học hỏi nhanh, cha mẹ nên áp dụng phương pháp dạy trẻ tự lập, cho phép trẻ tự thực hiện một số hoạt động chăm sóc bản thân đơn giản, bao gồm mặc quần áo, đem quần áo bẩn bỏ vào giỏ, mang giày dép, đánh răng…

Ngoài việc dành thời gian hướng dẫn, gợi ý cho bé cách làm, cha mẹ có thể để đồ vật cần thiết trong tầm với của bé, chỉ bảo bé việc dễ trước, việc khó sau, để bé thích nghi dần và không bị chán nản.

Biết giữ vệ sinh chung

Theo nhà sư phạm Maria Montessori, “Trẻ em học mọi thứ xung quanh thế giới quan của mình”. Do đó để rèn luyện cho thành viên nhí trong gia đình kỹ năng thiết yếu này, không có cách nào tốt hơn là cha mẹ cần là tấm gương sáng cho bé.

Hãy để trẻ quan sát cách các bậc phụ huynh lau sạch bàn khi làm đổ nước, thức ăn, cho rác vào đúng nơi quy định, dọn dẹp đồ đạc ngăn nắp, gọn gàng… Từ đó, trẻ sẽ ghi nhớ và tự giác làm theo mà không cần ai nhắc nhở đâu!

Kỹ năng giúp đỡ người khác

Ngay khi bé còn nhỏ, cha mẹ không chỉ nên rèn luyện phương pháp dạy trẻ tự lập mà còn phải dạy cho bé kỹ năng hỗ trợ người thân trong gia đình thực hiện những công việc đơn giản, như bật/tắt quạt, tivi, xách phụ đồ vật…

Xây dựng không gian an toàn để trẻ tự lập

Phương pháp dạy trẻ tự lập Montessori giúp trẻ phát triển toàn diện

Trong một môi trường thân thiện gần gũi và an toàn, bạn hoàn toàn có thể yên tâm để đứa con của mình học cách tự lập. Để bé tự chơi, tự lo một mình cũng không có nghĩa là cha mẹ hoàn toàn mặc kệ bé. Gia đình vẫn cần phân chia rõ ràng các không gian trong ngôi nhà và nói cho bé hiểu khu vực nào được phép chơi đùa, khu vực nào dành cho việc ăn uống hoặc ngủ.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho trẻ, gia đình nên ưu tiên sử dụng những vật dụng bằng gỗ, không có cạnh sắc bén. Và chính người lớn cũng cần thực hiện những nguyên tắc đề ra cho trẻ như ăn uống đúng nơi quy định, để trẻ tự giác ý thức thực hiện dù cha mẹ không ở cạnh bên.

Giao công việc nhà đơn giản cho bé thực hiện

Các phụ huynh có thể cảm thấy hơi “xót xa” khi nghĩ đến hình ảnh đứa con bé bỏng của mình vụng về làm những “việc không tên”. Nhưng trên thực tế, các bé sẽ rất hào hứng với điều này, và đây lại là phương pháp dạy trẻ thông minh sớm mà các bậc cha mẹ hiện đại rất nên áp dụng!

Khi áp dụng phương pháp giáo dục hiện đại, cha mẹ có thể lập ra một bảng phân công việc nhà, trong đó nêu rõ từng thành viên đảm nhận những nhiệm vụ nào, đặc biệt là đừng quên để trẻ tham gia đảm nhiệm những phần việc cơ bản. Dựa vào độ tuổi của bé, cha mẹ sẽ chọn được phần việc phù hợp cho trẻ tập làm. Ví dụ, trẻ 2-3 tuổi có thể lau bàn ghế, dọn chén bát; Trẻ lớn hơn một chút (4-5 tuổi) có thể rửa trái cây, gấp khăn ăn và bày biện bàn ăn…

Cha mẹ nên giao một số công việc đơn giản để xây dựng tính tự lập cho trẻ

Tôn trọng và hỗ trợ con

Maria Montessori đã nói rất chính xác: “Nếu một đứa trẻ được khuyến khích thường xuyên, chúng sẽ có lòng tự trọng cao”, hay “Nếu một đứa trẻ bị chế giễu quá thường xuyên, chúng sẽ trở nên nhút nhát”.

Khi bé mới bắt đầu tập làm một công việc gì đó mới mẻ, hẳn sẽ khó tránh khỏi những sai sót. Mặt khác, ở giai đoạn dưới 6 tuổi, trẻ còn rất non nớt và “mong manh dễ vỡ”. Do vậy, trước những lần trẻ làm chưa đúng, người lớn nên có cái nhìn bao dung hơn, tránh chê bai, cáu gắt khiến trẻ buồn và nản chí.

Thay vào đó, các phụ huynh cần thể hiện thái độ tôn trọng đứa con của mình bằng những lời khích lệ động viên, giảng giải cho bé hiểu rõ vấn đề, để bé cố gắng hơn và hạn chế cảm xúc tiêu cực.

Kiên nhẫn và tin tưởng trẻ

Ở thời điểm hiện tại, phương pháp Montessori vẫn là phương pháp giáo dục hiện đại còn tương đối xa lạ đối với người dân nước ta. Tuy nhiên, cha mẹ hoàn toàn có thể tin tưởng cách dạy con thông minh gây sốt cộng đồng mạng này sẽ tạo nền tảng tốt cho bé yêu.

Nhằm tránh những quan điểm dạy con bảo thủ, lỗi thời gây tác động xấu đến việc dạy bảo trẻ, cha mẹ trước hết cần bản lĩnh, không dao động hay “lăn tăn” với sự lựa chọn của mình.

Tiếp đó, phụ huynh hãy kiên nhẫn chỉ bảo bé từng chút, từng chút một, bởi kết quả khả quan sẽ không đến trong ngày một ngày hai mà cần có một khoảng thời gian nhất định, khi bé đã hình thành những thói quen tốt.

Đòi hỏi ở các bậc làm cha làm mẹ sự tinh tế và lòng tin vững chắc đối với con trẻ. Hãy luôn tâm niệm rằng, bằng tình yêu, sự kiên trì và nỗ lực không ngừng, cha mẹ sẽ tạo điều kiện để bé yêu ngày càng trưởng thành và hạnh phúc!

>>> Tham khảo thêm những phương pháp giáo dục sớm cho trẻ mang lại hiệu quả tốt nhất

Một số lưu ý để nuôi dạy con theo phương pháp dạy trẻ thông minh sớm

Phương pháp giáo dục hiện đại Montessori mang lại niềm vui cho bé trong quá trình trưởng thành

Từ kinh nghiệm nuôi dạy con thông minh của các bậc phụ huynh đã áp dụng phương pháp dạy trẻ thông minh sớm, dưới đây là một số điểm đáng chú ý:

Lý thuyết luôn đi đôi với thực hành

Phương pháp giáo dục hiện đại luôn đòi hỏi sự nỗ lực nhiều từ cha mẹ. Nhiều người lớn dạy trẻ phải bỏ rác vào thùng rác, nhưng lại thẳng tay vứt vỏ kẹo xuống đường. Hoặc căn dặn trẻ sắp xếp vật dụng thật ngăn nắp, nhưng chính họ lại vứt quần áo lung tung ra sàn nhà.

Đừng để trẻ phải bối rối khi những lời chỉ dạy hoàn toàn trái ngược với thực tế đang diễn ra. Cha mẹ hãy hành động đúng với những gì mình chỉ bảo cho bé thay vì chỉ nói lý thuyết suông.

Chú ý rèn luyện tư duy cho trẻ

Những năm tháng đầu đời đóng vai trò hết sức hệ trọng trong việc hình thành cá tính, nhân cách và lối suy nghĩ của mọi đứa trẻ. Nhất là từ 3 năm tuổi, trẻ bắt đầu bước sang giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi phụ huynh “cải tiến” phương pháp nuôi dạy con của mình.

Ở giai đoạn này, trẻ sẽ cần được tham gia vào các hoạt động ngoài trời, chơi những trò chơi cần sự tư duy nhiều hơn. Dựa vào sở thích đang dần rõ nét của bé, cha mẹ có thể lựa chọn những món đồ chơi lắp ráp, xếp hình, nhạc cụ, dụng cụ vẽ tranh và dành nhiều thời gian đưa bé đi dã ngoại để góp phần giúp bé phát triển toàn diện về cả thể chất và tinh thần. Đây là phương pháp dạy trẻ thông minh sớm vô cùng hiệu quả. 

Rèn luyện khả năng tư duy cho trẻ thông qua những trò chơi logic, mới lạ

Cho bé thời gian học hỏi

Việc uốn nắn trẻ cần diễn ra một cách từ từ, chỉ trong một thời gian ngắn, trẻ không thể đáp ứng hết mọi yêu cầu từ phía người lớn và trở nên giỏi giang ngay được. Hãy để bé dần dần nhận thức và làm quen với thay đổi mới mẻ. Đó cũng là cách cha mẹ tự trau dồi cho bản thân kiến thức, tinh thần bền bỉ và quan sát quá trình lớn lên của bé yêu.

Mong rằng qua những chia sẻ trên, cha mẹ đã hiểu thêm về phương pháp sư phạm giáo dục trẻ em Montessori – phương pháp dạy trẻ tự lập, thông minh sớm đang rất “hot” ở nước ta. Để cho con em theo học phương pháp này, cha mẹ có thể tham khảo trường mầm non song ngữ dạy theo phương pháp montessori uy tín tại Phú Nhuận Smiling Fingers Montessori School. Liên hệ theo số điện thoại 0907.970.768 để được tư vấn và đăng ký lịch tham quan trường.